Istorija karatea
Gichin Funakoshi
Karate je poslednjih decenija stekao u svetu veliku popularnost. Njega vežbaju milioni vežbača.
Razlozi ovako velike ekspanzije karatea nalaze se, kako u njegovim izvornim osobenostima i vrednostima (reč je o veštini koja je primenljiva u konkretnim situacijama i slučajevima ugrožavanja lične bezbednosti, odnosno disciplini kojom se usavršava čovekova ličnost i sl.), tako i u njegovom danas preovlađujućem usmerenju i transformisanju ka dinamičnom i uzbudljivom borilačkom sportu. Dakle, karate stalno i neodoljivo privlači nove i nove vežbače, bez obzira koji pomenuti aspekt karatea se stavlja u prvi plan (veština, sport, ili, pak rekreacija). Time se svakako pokazuju izlišnim i štetnim svi poznati nesporazumi između pristalica tradicionalnog karatea i modernog karatea, koji su dugo opterećivali organizacioni rad na uključenju karatea u porodicu olimpijskih sportova. Naravno, te dve koncepcije i različito profilisani pristupi karateu imaju (svaka za sebe) svoju već utemeljenu i proverenu argumentaciju, ali i niz zajedničkih dodirnih tačaka koje predstavljaju osnovu za usaglašavanje i saradnju, umesto nepotrebnog konfrontiranja.
Karate je japanska borilačka veština koja koristi sve delove tela u svrhu samoobrane. Reč karate na japanskom jeziku znači prazna ruka.
Postojbina karatea je ostrvo Okinava koje se nalazi južno od Japana u skupu ostrva Ruy Kyu. Karate je posebno poznat kao udaračka borilačka veština koja koristi sve delove tela, posebno ruke, noge, laktove, koljena itd.
O poreklu karatea nisu sačuvani pouzdani dokumenti pa je stoga teško doneti precizan sud o mestu i vremenu njegovog nastanka. Po nekim legendama njegova pojava je u uskoj vezi sa načinom života u budističkim samostanima drevne Indije, odakle je oko 500 godina pre naše ere prenesen u središnji deo Azije u područje planinskoh masiva Tibeta.
Na osnovu činjenica može se zaključiti da se karate razvijao na ogromnim prostorima Istoka i da nosi njegovo obeležje. Drevne kulture, religije i filozofije istočnjačkih naroda uticale su na karate, menjale ga i prilagođavale različitim potrebama. U XVII veku karate je iz Kine prenesen na ostrvo Okinava, da bi samo nekoliko decenija kasnije dospeo u Japan.
Među majstorima koji su doprineli da se karate – veština prazne ruke - otrgne od zaborava i ponovo afirmiše kao jedan od najefikasnijih metoda borbe i odbrane posebno su cenjeni Masatoši Nakajama, M. Ouama u H. Nišijama. Međutim, najzaslužniji je Funakoši Gičin, koji se smatra prvim reformatorom i utemeljivačem modernog karatea.
Funakoši je rođen 1868. godine na Okinavi. Prvi je osmislio sistematizaciju karate-tehnika i prvi je ukazao na principe i puteve prevođenja karate-veštine u karate-sport. Definisao je i sistematizovao hean kate i pinan kate na kojima je utemeljio svoju modernu interpretaciju karatea. Gičin Funakoši je umro 1957 godine u 88. godini života.
Zapadni svet dobija priliku da bliže upozna karate tek posle drugog svetskog rata. Godine 1952. karate je krenuo u svoju prvu mirnodopsku misiju po američkom tlu. Prvi ambasadori nove sportske discipline bili su japanski instruktori u američkim vojnim bazama. Nekoliko godina kasnije karate je stigao u Evropu i to prvo u Zapadnu Nemačku, Francusku i Španiju, a već 1963. pojavljuje se u Jugoslaviji. Neverovatnom brzinom niću aktivi, sekcije, klubovi, organizuju se seminari na svim nivoima. Nijedan sport ranije a ni posle toga nije se tako brzo širio u nas kao što je to bio slučaj sa karate sportom. Godine 1970. primljen je u SOFK-u Jugoslavije kao ravnopravan sport. Po broju osvojenih medalja na evropskim i svetskim takmičenjima u odnosu na ostale sportove u državi karate se nalazi u gornjem delu tabele.
Zbog specifičnosti i kvaliteta koji ga definiše i kao veštinu i kao sport, karate je veoma rado prihvaćen i od mlađih i od starijih sportista oba pola. Zbog svojih kvaliteta karate je afirmisan i kao jedan od važnijih sadržaja fizičkog vaspitanja u specijalnim jedinicama Vojske, Policije i programima kurseva sa posebnim namenama.
Karate je fizička disciplina koja spada u 'tvrde' borilačke stilove i prikladan je za mlađe ljude koji pršte od energije i trebaju je naučiti usmeravati, disciplinovati. Karate razvija temeljne ljudske kvalitete kao što su disciplina, samokontrola, istrajnost, saradnja, kultura ponašanja u odnosu na sebe i druge. Stoga ima važnu ulogu u pravilnom razvoju mladih. Ali koristan je i za starije osobe, gde je naglasak ne na borilačkom aspektu nego na koordinaciji, razgibavanju, kondiciji i relaksaciji.
Karate kao sport
TAKMIČENjA
Takmičenja koje se odvijaju širom sveta dele su tri discipline:
a) KATA
b) KUMITE
v) BUNKAI
a) KATA predstavlja skup pokreta koji se izvode po strogo utvrđenom redosledu i odgovarajućem ritmu. Funkcija kate je višestruka. Pre svega kata je metod učenja veštine i kroz katu se uči kretanje, stavovi, tehnike, razvija osećaj za prostor i distancu, stiče snaga, kondicija i brzina, uči pravilno disanje, stiču refleksi. U zavisnosti od toga kojim se aspektom veštine bavi, kate se dele na kate disanja, kate snage i kate brzine. Svaka se bavi razvojem određenog aspekta veštine kod borca. Naravno, postoje i učeničke kate čiji je cilj obuka početnika osnovama veštine vođenje istog na više nivoe treninga. Mentalni aspekt kate je metoda učenja telom i kata je bila i ostala jedno od osnovnih oruđa ove vrste vežbanja. Kate disanja su posebna vrsta vežbi čiji je cilj i svrha aktiviranje i kontrola KI energije. Ovo su posebne vežbe koje zahtevaju iskusnog učitelja čije se instrukcije moraju doslovno poštovati ili će kata biti prosto skup pokreta koji nema nikakvog pozitivnog efekta na vežbača.
b) KUMITE je takmičarska disciplina u kojoj se ofanzivne i defanzivne tehnike praktično primenjuju. To je borba sa protivnikom uz primenu određenih stavova, udaraca i blokova.
Protivnici pokušavaju zadati jedan drugom zadati brze, precizne i kontrolisane udarce rukama i nogama (šakom i stopalom) u određene delove tela, istovremeno odbijajući ili izbegavajući takve napade, a snamerom da onesposobe protivnika za dalje akcije.
U borbi se primenjuju i različite metode, remećenja protivnikove ravnoteže, s namerom da se u pogodnom trenutku zada udarac u nezaštićenu vitalnu tačku. Specifični stavovi i poseban način kretanja doprinose efikasnosti napada i odbrane.
v) BUNKAI je analiza-ili interpretacija (ojo bunkaj)-kata pokreta. Tehnike-unutar-tehnika se otkrivaju kroz stalnu vežbu kate i bunkaja. Kate su ništa više nego elegantno fizičko vežbanje. Bunkai je osnova, na koju se ova primena naslanja.
Razlozi ovako velike ekspanzije karatea nalaze se, kako u njegovim izvornim osobenostima i vrednostima (reč je o veštini koja je primenljiva u konkretnim situacijama i slučajevima ugrožavanja lične bezbednosti, odnosno disciplini kojom se usavršava čovekova ličnost i sl.), tako i u njegovom danas preovlađujućem usmerenju i transformisanju ka dinamičnom i uzbudljivom borilačkom sportu. Dakle, karate stalno i neodoljivo privlači nove i nove vežbače, bez obzira koji pomenuti aspekt karatea se stavlja u prvi plan (veština, sport, ili, pak rekreacija). Time se svakako pokazuju izlišnim i štetnim svi poznati nesporazumi između pristalica tradicionalnog karatea i modernog karatea, koji su dugo opterećivali organizacioni rad na uključenju karatea u porodicu olimpijskih sportova. Naravno, te dve koncepcije i različito profilisani pristupi karateu imaju (svaka za sebe) svoju već utemeljenu i proverenu argumentaciju, ali i niz zajedničkih dodirnih tačaka koje predstavljaju osnovu za usaglašavanje i saradnju, umesto nepotrebnog konfrontiranja.
Karate je japanska borilačka veština koja koristi sve delove tela u svrhu samoobrane. Reč karate na japanskom jeziku znači prazna ruka.
Postojbina karatea je ostrvo Okinava koje se nalazi južno od Japana u skupu ostrva Ruy Kyu. Karate je posebno poznat kao udaračka borilačka veština koja koristi sve delove tela, posebno ruke, noge, laktove, koljena itd.
O poreklu karatea nisu sačuvani pouzdani dokumenti pa je stoga teško doneti precizan sud o mestu i vremenu njegovog nastanka. Po nekim legendama njegova pojava je u uskoj vezi sa načinom života u budističkim samostanima drevne Indije, odakle je oko 500 godina pre naše ere prenesen u središnji deo Azije u područje planinskoh masiva Tibeta.
Na osnovu činjenica može se zaključiti da se karate razvijao na ogromnim prostorima Istoka i da nosi njegovo obeležje. Drevne kulture, religije i filozofije istočnjačkih naroda uticale su na karate, menjale ga i prilagođavale različitim potrebama. U XVII veku karate je iz Kine prenesen na ostrvo Okinava, da bi samo nekoliko decenija kasnije dospeo u Japan.
Među majstorima koji su doprineli da se karate – veština prazne ruke - otrgne od zaborava i ponovo afirmiše kao jedan od najefikasnijih metoda borbe i odbrane posebno su cenjeni Masatoši Nakajama, M. Ouama u H. Nišijama. Međutim, najzaslužniji je Funakoši Gičin, koji se smatra prvim reformatorom i utemeljivačem modernog karatea.
Funakoši je rođen 1868. godine na Okinavi. Prvi je osmislio sistematizaciju karate-tehnika i prvi je ukazao na principe i puteve prevođenja karate-veštine u karate-sport. Definisao je i sistematizovao hean kate i pinan kate na kojima je utemeljio svoju modernu interpretaciju karatea. Gičin Funakoši je umro 1957 godine u 88. godini života.
Zapadni svet dobija priliku da bliže upozna karate tek posle drugog svetskog rata. Godine 1952. karate je krenuo u svoju prvu mirnodopsku misiju po američkom tlu. Prvi ambasadori nove sportske discipline bili su japanski instruktori u američkim vojnim bazama. Nekoliko godina kasnije karate je stigao u Evropu i to prvo u Zapadnu Nemačku, Francusku i Španiju, a već 1963. pojavljuje se u Jugoslaviji. Neverovatnom brzinom niću aktivi, sekcije, klubovi, organizuju se seminari na svim nivoima. Nijedan sport ranije a ni posle toga nije se tako brzo širio u nas kao što je to bio slučaj sa karate sportom. Godine 1970. primljen je u SOFK-u Jugoslavije kao ravnopravan sport. Po broju osvojenih medalja na evropskim i svetskim takmičenjima u odnosu na ostale sportove u državi karate se nalazi u gornjem delu tabele.
Zbog specifičnosti i kvaliteta koji ga definiše i kao veštinu i kao sport, karate je veoma rado prihvaćen i od mlađih i od starijih sportista oba pola. Zbog svojih kvaliteta karate je afirmisan i kao jedan od važnijih sadržaja fizičkog vaspitanja u specijalnim jedinicama Vojske, Policije i programima kurseva sa posebnim namenama.
Karate je fizička disciplina koja spada u 'tvrde' borilačke stilove i prikladan je za mlađe ljude koji pršte od energije i trebaju je naučiti usmeravati, disciplinovati. Karate razvija temeljne ljudske kvalitete kao što su disciplina, samokontrola, istrajnost, saradnja, kultura ponašanja u odnosu na sebe i druge. Stoga ima važnu ulogu u pravilnom razvoju mladih. Ali koristan je i za starije osobe, gde je naglasak ne na borilačkom aspektu nego na koordinaciji, razgibavanju, kondiciji i relaksaciji.
Karate kao sport
TAKMIČENjA
Takmičenja koje se odvijaju širom sveta dele su tri discipline:
a) KATA
b) KUMITE
v) BUNKAI
a) KATA predstavlja skup pokreta koji se izvode po strogo utvrđenom redosledu i odgovarajućem ritmu. Funkcija kate je višestruka. Pre svega kata je metod učenja veštine i kroz katu se uči kretanje, stavovi, tehnike, razvija osećaj za prostor i distancu, stiče snaga, kondicija i brzina, uči pravilno disanje, stiču refleksi. U zavisnosti od toga kojim se aspektom veštine bavi, kate se dele na kate disanja, kate snage i kate brzine. Svaka se bavi razvojem određenog aspekta veštine kod borca. Naravno, postoje i učeničke kate čiji je cilj obuka početnika osnovama veštine vođenje istog na više nivoe treninga. Mentalni aspekt kate je metoda učenja telom i kata je bila i ostala jedno od osnovnih oruđa ove vrste vežbanja. Kate disanja su posebna vrsta vežbi čiji je cilj i svrha aktiviranje i kontrola KI energije. Ovo su posebne vežbe koje zahtevaju iskusnog učitelja čije se instrukcije moraju doslovno poštovati ili će kata biti prosto skup pokreta koji nema nikakvog pozitivnog efekta na vežbača.
b) KUMITE je takmičarska disciplina u kojoj se ofanzivne i defanzivne tehnike praktično primenjuju. To je borba sa protivnikom uz primenu određenih stavova, udaraca i blokova.
Protivnici pokušavaju zadati jedan drugom zadati brze, precizne i kontrolisane udarce rukama i nogama (šakom i stopalom) u određene delove tela, istovremeno odbijajući ili izbegavajući takve napade, a snamerom da onesposobe protivnika za dalje akcije.
U borbi se primenjuju i različite metode, remećenja protivnikove ravnoteže, s namerom da se u pogodnom trenutku zada udarac u nezaštićenu vitalnu tačku. Specifični stavovi i poseban način kretanja doprinose efikasnosti napada i odbrane.
v) BUNKAI je analiza-ili interpretacija (ojo bunkaj)-kata pokreta. Tehnike-unutar-tehnika se otkrivaju kroz stalnu vežbu kate i bunkaja. Kate su ništa više nego elegantno fizičko vežbanje. Bunkai je osnova, na koju se ova primena naslanja.